بازی برد

بازی برد

1398/12/4

نوع: معرفی کتاب

نویسنده: نگار صالحی

مطالعات انجام شده توسط بین اندکمپانی نشان می دهد در سال های اخیر برنامه ریزی استراتژیک پرطرفدارترین ابزار مدیریتی است که از نظر سازمانها تأثیر چشمگیری در توفیق کسب وکار آنها دارد. با وجود این هنوز حتی در تعریف واژه استراتژی نیز اجماعی بین صاحب نظران وجود ندارد. در بسیاری از سازمانها کارهای مختلفی را که انجام می شود استراتژی می نامند و یا استراتژی را محدود به تعیین چشم انداز و اهداف می کنند بی آنکه به پشتوانه های لازم برای رسیدن به آنها بیندیشند. این موضوع در سازمان های ایرانی نیز به همین منوال است، از این رو ضروری است تا درک درستی از استراتژی و خلق آن در سازمان ها ایجاد شود. به گفته نویسندگان این کتاب، استراتژی، مجموعه ای از انتخاب های یکپارچه است که موفقیت سازمان ها را رقم می زند، حال آنکه در بسیاری از سازمان های ایرانی در فرایند استراتژی به یکپارچه بودن این انتخاب ها کمتر توجه می شود.

به گفته سید حسین جلالی، مترجم این کتاب، هنگامی که در سال ۹۳ اولین ترجمه از بازی برد را به پایان رساندم، شیفته دیدگاه نویسندگان و محتوای کتاب شده بودم. کتاب الگوی جدیدی را پیشنهاد میداد که برای بیش از یک دهه در یکی از بزرگترین شرکت های بین المللی به کارگرفته شده بود و نتایج درخشانی از خود به جا گذاشته بود. اما به کارگیری این الگو در ایران دشواری های خاص خودش را داشت و سازمانها همچنان به دنبال استفاده از رویکردها و روش های فرم پرگن و فرایندهای طولانی و دست و پاگیر برنامه ریزی استراتژیک بودند. اوضاع این گونه نماند. شرایط محیطی سریع تر از آنچه بتوانیم تصور کنیم، تغییر میکند و فضای کسب وکار ایران نیز از این قاعده مستثنی نیست. گسترش کمی و کیفی استارت آپ ها، شدت یافتن عدم قطعیت و نوسان های محیطی و افزایش بی اعتمادی نسبت به شکل سنتی برنامه ریزی استراتژیک کم کم این پرسش را در ذهن صاحبان صنایع ایجاد کرد که آیا استراتژی، همان فرایند ارزیابی محیط خارجی و داخلی و استفاده از ماتریس ها برای تعیین موقعیت استراتژیک و طراحی استراتژی است؟ البته که پاسخ به این سئوال، خیر است!

اواخر سال ۹۷ که گفتگوی کوتاهی با راجر مارتین درباره کتاب بازی برد داشتم، به این نتیجه رسیدم که باید این کتاب را از نو بخوانم و این نوخوان من را به این فکر انداخت که ترجمه قبلی کتاب را برای چاپ جدید بازنوی کنم. فرایند بازنویسی ترجمه، به دفعات تصویرهایی را از پروژه های مشاوره برنامه ریزی استراتژیک و کلاس های مدیریت استراتژیک به ذهنم می آورد که می توانستم صورت مسئله های دشوار و زمان بر مشاوره را با به کارگیری الگوی کتاب بازی برد، به شکلی اثربخش تر و کاراتر حل کنم، یا مفهوم استراتژی را با زبانی گویاتر و ساده تر برای مخاطبانم سر کلاس ها تشریح کنم. قدرت این کتاب هم در همین موضوع نهفته است. استراتژی به معنای انتخاب است و پنج پرسش استراتژیک و دیگر ابزارها و چارچوب هایی که در این کتاب تشريح شده اند - بدون آنکه درگیر گام های ناکارآمد و مبهم روش های سنتی شوند - گزینه های مختلف را روشن و برجسته می سازند و امکان انتخاب را به شیوه ای اثربخش و کارآمد فراهم می کنند.